Tư liệu học thuật chuyên ngành nghiên cứu quốc tế
Nguồn: Uruguayan Air Force Flight 571 crashes in the Andes, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào chiều ngày này năm 1972, Chuyến bay 571 của Không quân Uruguay đã bắt đầu hạ độ cao xuống Santiago, Chile quá sớm và bị rơi ở dãy núi Andes. Sau hơn hai tháng vô cùng đau thương, 16 trong số 45 người trên máy bay đã được cứu sống. Sự kiện này đôi khi được gọi là Phép màu ở Dãy Andes. Continue reading “13/10/1972: Chuyến bay 571 của Không quân Uruguay bị rơi ở Dãy Andes”
Nguồn: JFK Jr. killed in plane crash, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1999, John F. Kennedy, Jr.; vợ ông, Carolyn Bessette Kennedy; và chị gái bà, Lauren Bessette, đã thiệt mạng khi chiếc máy bay một động cơ mà Kennedy đang cầm lái đâm xuống vùng nước Đại Tây Dương gần Martha’s Vineyard, Massachusetts.
John Fitzgerald Kennedy, Jr., sinh ngày 25/11/1960, chỉ vài tuần sau khi cha ông được bầu làm tổng thống thứ 35 của Mỹ. Vào sinh nhật lần thứ ba của mình, “John-John” đã tham dự đám tang của người cha bị ám sát và được chụp lại cảnh đang chào quan tài của cha mình trong một bức ảnh nổi tiếng. Cùng với chị gái Caroline, ông được mẹ, Jacqueline, nuôi dưỡng ở Manhattan. Sau khi tốt nghiệp Đại học Brown và tham gia diễn xuất trong một thời gian ngắn, ông theo học tại Trường Luật của Đại học New York. Ông đã vượt qua kỳ thi tập sự hành nghề luật sư sau lần thử thứ ba và đã làm việc ở New York với tư cách là trợ lý của chưởng lý quận, thắng cả sáu vụ án của mình. Năm 1995, ông thành lập tạp chí chính trị George, với số lượng phát hành hơn 400.000 bản. Continue reading “16/07/1999: John F. Kennedy, Jr. thiệt mạng trong tai nạn máy bay”
Nguồn: American Airlines plane crashes in Chicago, killing all aboard, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1979, gần 300 người đã thiệt mạng khi một máy bay của hãng American Airlines rơi và phát nổ vì mất một động cơ ngay sau khi cất cánh.
Đầu kỳ nghỉ cuối tuần Ngày Lễ Tưởng niệm năm 1979, 277 hành khách đã có mặt trên chuyến bay số 191 khởi hành từ sân bay O’Hare của Chicago đi Los Angeles. Chiếc máy bay phản lực DC-10 cất cánh bình thường, nhưng khi vừa mới bay lên được khoảng 120 mét thì nó đã mất thăng bằng và nghiêng sang trái. Sau đó, nó lao nhanh xuống và chạm đất ở sân bay Ravenswood, nơi đã bị bỏ hoang và không còn hoạt động. Continue reading “25/05/1979: Tai nạn máy bay American Airlines ở Chicago”
Nguồn: Explosion on cargo ship rocks Bombay, India, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1944, tàu hàng Fort Stikine đã phát nổ tại bến cảng Bombay, Ấn Độ (nay là Mumbai), khiến 1.300 người thiệt mạng và 3.000 người khác bị thương. Do vụ việc xảy ra trong Thế chiến II, nên một số giả thuyết ban đầu cho rằng nguyên nhân là do sự phá hoại của Nhật Bản, nhưng thực tế, đây chỉ đơn giản là một tai nạn thảm khốc.
Fort Stikine là một tàu hơi nước nặng 8.000 tấn do Canada đóng. Ngày 24/2, con tàu khởi hành từ Birkenhead, Anh và đã dừng lại ở Karachi, Pakistan trước khi cập cảng Bombay. Trên tàu là hàng trăm kiện bông, vàng thỏi, và đáng chú ý nhất là 300 tấn trinitrotoluen, thường được gọi là TNT hoặc thuốc nổ. Điều khó hiểu là bông lại được lưu trữ ngay ở tầng bên dưới thuốc nổ, dù bông là vật cực kỳ dễ cháy. Continue reading “14/04/1944: Nổ tàu hàng tại Bombay, Ấn Độ”
Nguồn: Jet crashes after takeoff at Heathrow, killing 118 people, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1972, một chiếc máy bay phản lực Trident đã rơi ngay sau khi cất cánh từ sân bay Heathrow ở London, giết chết 118 người. Nguyên nhân chính thức của vụ tai nạn đến nay vẫn chưa được làm sáng tỏ, nhưng nhiều khả năng, nguyên nhân chỉ đơn giản là do máy bay chở quá tải.
Khi mùa hè năm 1972 đến gần, ngành du lịch hàng không phải đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng. Các phi công đã đe dọa sẽ đình công bất cứ ngày nào vì lý do thiếu an ninh. Các vụ không tặc ngày càng trở nên phổ biến và các phi công cảm thấy đặc biệt dễ bị tổn thương vì họ thường xuyên trở thành nạn nhân của bạo lực. Continue reading “18/06/1972: Máy bay rơi sau khi cất cánh ở Heathrow, 118 người thiệt mạng”
Nguồn: Nigerian aircraft crashes in crowded city, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2002, một chiếc máy bay của hãng hàng không Executive Airline Services (EAS) đã đâm xuống thị trấn Kano, Nigeria, giết chết 149 người. Chiếc máy bay có mã số BAC 1-11-500 đã phát nổ tại một khu vực đông dân cư của thành phố miền bắc Nigeria. Continue reading “04/05/2002: Rơi máy bay xuống khu dân cư ở Nigeria”
Nguồn: Fertilizer explosion kills 581 in Texas, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1947, một vụ nổ kinh hoàng đã xảy ra trong quá trình chất phân bón lên tàu chở hàng Grandcamp tại một bến tàu ở Thành phố Texas, bang Texas. Gần 600 người đã thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương, còn con tàu bị nổ tung thành từng mảnh.
Ammonium nitrate đã được Quân đội Mỹ sử dụng làm chất nổ trong Thế chiến II và sau khi chiến tranh kết thúc, người ta vẫn tiếp tục sản xuất loại hóa chất này vì nó được phép dùng làm phân bón. Tuy nhiên, các biện pháp phòng ngừa trong quá trình vận chuyển hóa chất đã trở nên lỏng lẻo hơn rất nhiều trong những năm sau chiến tranh. Continue reading “16/04/1947: Nổ phân bón khiến 581 người thiệt mạng ở Texas”
Nguồn: Oil workers drown in North Sea, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1980, hệ thống căn hộ nổi dành cho công nhân dầu mỏ ở Biển Bắc đã bị sập, khiến cho 123 người thiệt mạng.
“Tòa nhà” Alexander Kielland khi đó là nơi ở của 208 người đang làm việc trên giàn khoan dầu Edda, thuộc mỏ dầu Ekofisk, cách Dundee, Scotland 378 km về phía đông. Hầu hết công nhân của Phillips Petroleum đến từ Na Uy, dù một số ít là người Mỹ và người Anh. Được nâng đỡ bởi hai bệ phao lớn, tòa nhà có phòng ngủ, nhà bếp, và sảnh khách, được dùng làm nơi để công nhân nghỉ ngơi khi không phải làm việc. Continue reading “30/03/1980: 123 công nhân dầu mỏ chết đuối ở Biển Bắc”
Nguồn: Fukushima nuclear disaster, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2011, trận động đất lớn nhất từng được ghi nhận ở Nhật Bản đã gây ra tổn thất nghiêm trọng, và trận sóng thần tiếp theo sau đó đã hủy diệt vùng Tōhoku ở đông bắc Honshu. Bên cạnh sự tàn phá khủng khiếp về tài sản và nhân mạng, thảm họa thiên nhiên này còn dẫn đến thảm họa hạt nhân tại nhà máy hạt nhân Fukushima Daiichi. Thảm họa Fukushima được coi là thảm họa hạt nhân tồi tệ thứ hai trong lịch sử, buộc hơn 100.000 người phải di dời. Continue reading “11/03/2011: Thảm họa hạt nhân Fukushima”
Nguồn: Chilean miners are rescued after 69 days underground, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2010, người cuối cùng trong số 33 thợ mỏ bị mắc kẹt ở độ sâu khoảng 800m dưới lòng đất suốt hơn hai tháng tại một khu hầm mỏ ở miền bắc Chile đã được giải cứu. Nhóm thợ mỏ này đã sống sót lâu hơn bất kỳ ai khác từng bị mắc kẹt dưới lòng đất.
Thảm họa đối với toán thợ mỏ này xảy ra vào ngày 05/08/2010, khi mỏ vàng và đồng San Jose nơi họ đang làm việc, cách thủ đô Santiago của Chile khoảng 500 dặm về phía bắc, bất ngờ bị sập. 33 người đàn ông đã di chuyển đến một khu vực trú ẩn khẩn cấp dưới lòng đất, nơi họ tìm được lượng thực phẩm chỉ đủ ăn trong vài ngày. Khi tình hình dần tuyệt vọng hơn trong 17 ngày tiếp theo, vì không biết liệu có ai tìm thấy họ hay không, những người thợ mỏ đã nghĩ đến việc tự sát và ăn thịt đồng nghiệp. Continue reading “13/10/2010: Nhóm thợ mỏ Chile được giải cứu sau 69 ngày dưới lòng đất”
Nguồn: Plane crashes into apartment building, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1992, một máy bay chở hàng đã lao vào một tòa nhà chung cư gần sân bay ở Amsterdam, Hà Lan. Bốn người trên máy bay và khoảng 100 người khác trong khu chung cư đã thiệt mạng trong thảm họa.
Chiếc máy bay chở hàng Boeing 747 của hãng El-Al dự kiến sẽ chở 114 tấn máy tính, máy móc, vải sợi, và nhiều vật liệu khác từ Amsterdam đến Tel Aviv, Israel. Lúc 6:30 tối Chủ Nhật ngày 04/10/1992, Cơ trưởng Isaac Fuchs đã lái chiếc máy bay, chở theo hai phi công khác và một hành khách, rời khỏi Sân bay Schipol trong điều kiện thời tiết tốt. Tuy nhiên, chỉ vài phút sau khi cất cánh, động cơ thứ ba và thứ tư bất ngờ bốc cháy và rơi khỏi cánh máy bay. Continue reading “04/10/1992: Máy bay lao vào chung cư ở Amsterdam”
Nguồn: Ships collide off Newfoundland, killing 322, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1854, sương mù đột ngột và dày đặc đã khiến hai con tàu va vào nhau, giết chết 322 người ở ngoài khơi Newfoundland.
Arctic là một con tàu hạng sang, được đóng vào năm 1850, chuyên chở hành khách qua Đại Tây Dương. Vỏ tàu bằng gỗ và có thể đạt tốc độ lên đến 13 hải lý/giờ, một tốc độ ấn tượng vào thời điểm đó. Ngày 20/09, Arctic rời Liverpool, Anh, lên đường đến Bắc Mỹ. Bảy ngày sau, khi con tàu đến gần bờ biển Newfoundland, trời bất ngờ chuyển sương mù dày đặc. Thật không may, thuyền trưởng của con tàu, James Luce, đã không tuân thủ các biện pháp an toàn thông thường để đối phó với sương mù – ông đã không giảm tốc độ, không bấm còi tàu và cũng không bổ sung thêm người canh gác. Continue reading “27/09/1854: Chìm tàu Arctic, 322 người chết”
Nguồn: Trapped Russian sub rescued, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2005, một tàu ngầm mini Priz AS-28 của Nga, cùng 7 thành viên thủy thủ đoàn, đã được giải cứu từ sâu dưới đáy biển Thái Bình Dương. Ngày 04/08, trong lúc tham dự chương trình huấn luyện ở Vịnh Beryozovaya, ngoài khơi bán đảo Kamchatka, miền viễn đông của Nga, thì các chân vịt của con tàu đã vướng vào dây cáp thuộc hệ thống giám sát bờ biển của Nga. Không thể nổi lên, thủy thủ đoàn bị mắc kẹt trong chiếc tàu ngầm tối tăm, lạnh giá suốt hơn ba ngày. Continue reading “07/08/2005: Giải cứu tàu ngầm Nga bị mắc kẹt”
Nguồn: Plane crashes in Thai jungle, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1991, một chiếc Boeing 767 đã lao xuống một khu rừng gần Bangkok, Thái Lan, giết chết tất cả 223 người trên máy bay. Chiếc máy bay này được sở hữu và vận hành bởi công ty Lauda-Air, hãng máy bay thuê trọn gói (charter) lớn nhất Áo, do tay đua xe đua nổi tiếng Niki Lauda thành lập sau khi ông chính thức nghỉ hưu khỏi bộ môn đua xe.
Chuyến bay xuất phát từ Hong Kong với điểm đến cuối cùng là Vienna. Sau khi dừng một đoạn ngắn ở Bangkok, máy bay đang bắt đầu khởi hành từ Sân bay Bangkok thì một máy tính bị trục trặc. Bộ đảo chiều lực đẩy động cơ cánh trái, về cơ bản là thiết bị giúp động cơ đảo chiều, đột ngột hoạt động. Dù các phi công đã cố gắng hết sức để tắt thiết bị, nhưng họ vẫn thất bại. Continue reading “26/05/1991: Máy bay rơi xuống rừng rậm Thái Lan”
Nguồn: Anthrax poisoning kills 62 in Russia, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1979, đợt bùng phát bệnh than (anthrax) đầu tiên trên thế giới đã diễn ra ở Ekaterinburg, Liên Xô. Vào thời điểm đợt dịch kết thúc sáu tuần sau, 62 người đã chết và 32 người khác may mắn sống sót khỏi căn bệnh hiểm nghèo. Ekaterinburg cũng bị thiệt hại về vật nuôi do dịch bệnh.
Khi cư dân Ekaterinburg lần đầu tiên báo cáo về dịch bệnh, chính phủ Liên Xô đã thông báo rằng nguyên nhân là do thịt bị nhiễm độc mà các nạn nhân đã ăn phải. Nhưng trong giới tình báo, thị trấn này vốn được biết đến vì nhà máy vũ khí sinh học của nó, nên phần còn lại của thế giới đã ngay lập tức nghi ngờ lời giải thích của Liên Xô. Continue reading “02/04/1979: Bệnh than giết chết 62 người ở Liên Xô”
Nguồn: Germanwings pilot intentionally crashes plane, killing 150 people, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2015, phi công phụ của một hãng hàng không Đức đã cố tình điều khiển máy bay của mình đâm vào dãy núi Alps của Pháp, khiến bản thân anh ta và 149 người khác trên máy bay thiệt mạng. Vào thời điểm bị rơi, chuyến bay 9525 của Germanwings đang bay từ Barcelona, Tây Ban Nha, đến Dusseldorf, Đức.
Máy bay cất cánh từ Barcelona vào khoảng 10 giờ sáng giờ địa phương và đạt độ cao 11,6km lúc 10:27 sáng. Ngay sau đó, cơ trưởng, Patrick Sondenheimer, 34 tuổi, đã yêu cầu phi công phụ, 27 tuổi, Andreas Lubitz, tiếp nhận việc điều khiển máy bay trong lúc anh tạm rời buồng lái, có lẽ là để sử dụng nhà vệ sinh. Lúc 10:31 sáng, máy bay bất ngờ hạ độ cao nhanh chóng, và chỉ 10 phút sau đó đã rơi xuống địa hình đồi núi gần thị trấn Prads-Haute-Bleone, miền nam nước Pháp. Không có người sống sót. Ngoài hai phi công, chiếc Airbus A320 xấu số còn đang chở theo 4 thành viên phi hành đoàn và 144 hành khách đến từ 18 quốc gia khác nhau, trong đó có ba người Mỹ. Continue reading “24/03/2015: Phi công Germanwings cố tình đâm máy bay để tự tử”
Nguồn: Truck explosion kills 3,000 in Afghanistan, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1982, một chiếc xe tải đã phát nổ trong Đường hầm Salang ở Afghanistan, làm khoảng 3.000 người thiệt mạng, hầu hết là binh lính Liên Xô đang trên đường đến Kabul.
Sự can thiệp quân sự của Liên Xô vào Afghanistan chắc chắn là một thảm họa, nhưng có lẽ sự cố tồi tệ nhất chính là vụ nổ Đường hầm Salang năm 1982. Khi đó, một đoàn dài xe quân sự đang đi từ Liên Xô đến Kabul qua thành phố biên giới Hairotum. Họ đã sử dụng Đường hầm Salang – dài 2,73 km, rộng 5,2m, cao 7,6m – một trong những đường hầm cao nhất thế giới nằm ở độ cao 3.352m, được người Liên Xô xây dựng vào thập niên 1970. Continue reading “02/11/1982: Nổ xe tải tại Afghanistan khiến 3.000 người thiệt mạng”
Nguồn: Hundreds are accidentally poisoned in Brazil, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1987, Cesium-137 vô tình được lấy ra từ một máy điều trị ung thư bị loại bỏ ở Brazil. Hàng trăm người cuối cùng đã bị đầu độc bởi bức xạ từ chất này, qua đó cho thấy rằng ngay cả một lượng phóng xạ tương đối nhỏ cũng có thể gây nguy hiểm.
Năm 1985, Viện Xạ trị Goiania (Goiania Institute of Radiotherapy) chuyển trụ sở đến một địa điểm mới và để lại một chiếc máy trị liệu từ xa bằng Cesium-137 đã lỗi thời trong tòa nhà bỏ hoang của họ. Viện đã không thông báo đầy đủ cho các nhà chức trách về sự tồn tại của thiết bị này, và cỗ máy đã yên vị trong tòa nhà ở trung tâm thành phố Goiania, cách Sao Paulo 600 dặm, suốt hơn một năm trước khi hai người đàn ông đến trộm nó đi. Continue reading “18/09/1987: Hàng trăm người bị nhiễm độc phóng xạ ở Brazil”
Nguồn: Russian sub, the “Kursk,” sinks with 118 onboard, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2000, một tàu ngầm hạt nhân của Nga đã chìm xuống đáy Biển Barents; tất cả 118 thành viên thủy thủ đoàn sau đó được đưa tin là đã thiệt mạng. Nguyên nhân chính xác của thảm họa này hiện vẫn chưa được xác định.
Kursk rời cảng vào ngày 10/08 để tham gia cuộc diễn tập của quân đội Nga. Các tàu, máy bay và tàu ngầm của Nga đã gặp nhau ở Biển Barents, phía trên Vòng Bắc Cực, để tiến hành diễn tập quân sự. Ngày 12/08, theo lịch dự kiến, Kursk sẽ bắn một quả ngư lôi tập trận; lúc 11:29 sáng, ngay trước giờ bắn ngư lôi, hai vụ nổ liên tiếp đã xảy ra ở phần thân trước của tàu ngầm và nó lao nhanh xuống đáy biển. Continue reading “12/08/2000: Tàu ngầm Kursk của Nga bị chìm”
Nguồn: Boeing 707 crashes into a mountain near Agadir, Morocco, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1975, một chuyến bay thuê ngoài (chartered flight) sử dụng phản lực Boeing 707 đã bị rơi ở Dãy núi Atlas gần Agadir, một thành phố ven biển ở Maroc. Toàn bộ 188 người trên máy bay đã thiệt mạng trong thảm họa hàng không tồi tệ thứ tư lịch sử loài người từ trước cho đến thời điểm đó.
Thuộc sở hữu của hãng hàng không Alia của Jordan, và được Royal Air Maroc thuê lại, chiếc 707 đã rời sân bay LeBourget, Paris lúc 2:20 sáng ngày 03/08/1975. Ngoài 4 người châu Âu, tất cả hành khách trên máy bay đều là công dân Maroc làm việc ở Pháp đang trên đường về thăm nhà trong kỳ nghỉ hè. Chuyến bay biến mất khỏi radar kiểm soát của sân bay Agadir vào lúc 4:28 sáng; một nhân viên sân bay đã trò chuyện qua radio với phi công ngay trước đó và hoàn toàn không có dấu hiệu rắc rối nào. Continue reading “03/08/1975: Boeing 707 lao vào núi tại Maroc”
