08/09/1945: Quân đội Mỹ đổ bộ chiếm đóng Triều Tiên

Nguồn: “American troops arrive in Korea to partition the country,” History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1945, quân đội Mỹ đã đổ bộ vào Bán đảo Triều Tiên để bắt đầu quá trình chiếm đóng sau chiến tranh ở phần phía nam đất nước, gần đúng một tháng sau khi quân đội Liên Xô tiến vào miền bắc để bắt đầu quá trình chiếm đóng của riêng họ. Dù việc chiếm đóng của Mỹ và Liên Xô được cho là tạm thời, nhưng sự chia cắt Bán đảo Triều Tiên đã nhanh chóng trở thành vĩnh viễn. Continue reading “08/09/1945: Quân đội Mỹ đổ bộ chiếm đóng Triều Tiên”

07/09/1876: Người dân Minnesota tiêu diệt băng James-Younger

Nguồn: Minnesotans attack the James‑Younger criminal gang,” History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1876, khi cố gắng cướp ngân hàng Northfield Minnesota giữa ban ngày, băng James-Younger đã bất ngờ bị bao vây bởi những người dân thị trấn đầy giận dữ và gần như bị tiêu diệt hoàn toàn.

Băng cướp đã bắt đầu bằng một trò đánh lạc hướng: năm tên trong số chúng phi nước đại qua trung tâm thị trấn, la hét và bắn súng lục lên không trung. Trong lúc người dân thị trấn chạy đi tìm chỗ ẩn nấp, ba tên cướp khác đội mũ rộng vành và áo khoác dài đã lợi dụng sự mất tập trung để đi vào Ngân hàng Quốc gia Thứ nhất mà không bị phát hiện. Tay lăm lăm súng lục, một trong những tên cướp ra lệnh cho thủ quỹ ngân hàng mở két sắt. Continue reading “07/09/1876: Người dân Minnesota tiêu diệt băng James-Younger”

05/09/1836: Sam Houston được bầu làm Tổng thống Cộng hòa Texas

Nguồn: Sam Houston elected as president of Texas, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này 1836, Sam Houston đã được bầu làm tổng thống của Cộng hòa Texas, vùng đất giành được độc lập khỏi Mexico sau một cuộc nổi loạn quân sự thành công.

Sinh ra tại Virginia vào năm 1793, Houston chuyển đến vùng nông thôn Tennessee cùng gia đình sau khi cha ông qua đời. Ở độ tuổi là thiếu niên, ông đã bỏ nhà ra đi và sống nhiều năm với bộ tộc Cherokee. Houston đã tham gia Chiến tranh Năm 1812 và sau đó được chính phủ Mỹ bổ nhiệm quản lý việc di dời người Cherokee khỏi Tennessee đến một khu dành riêng cho người Mỹ bản địa ở Lãnh thổ Arkansas. Sau đó, ông hành nghề luật sư tại Nashville, và từ năm 1823 đến năm 1827, ông giữ chức vụ đại biểu Quốc hội Mỹ trước khi được bầu làm Thống đốc Tennessee vào năm 1827. Continue reading “05/09/1836: Sam Houston được bầu làm Tổng thống Cộng hòa Texas”

03/09/1777: Lần đầu tiên Quốc kỳ Mỹ tung bay trên chiến trường

Nguồn: The Stars and Stripes flies in battle for the first time, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1777, Quốc kỳ Mỹ đã lần đầu tiên tung bay trên chiến trường, trong một cuộc giao tranh của Cách mạng Mỹ tại Cầu Cooch, Delaware. Tướng William Maxwell của phe Ái Quốc đã ra lệnh giương cao Lá cờ Sao và Sọc khi một đơn vị bộ binh và kỵ binh của ông gặp một đội lính tiền phong người Anh và người Đức. Quân cách mạng đã bị đánh bại và buộc phải rút lui về lực lượng chính của Tướng George Washington gần Brandywine Creek, Pennsylvania. Continue reading “03/09/1777: Lần đầu tiên Quốc kỳ Mỹ tung bay trên chiến trường”

01/09/1923: Động đất Lớn Kanto giết chết hơn 140.000 người ở Nhật

Nguồn: Japan’s Great Kanto Earthquake kills over 140,000, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1923, giờ ăn trưa thường lệ tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản và “Thành phố Tơ lụa” Yokohama lân cận đã bị gián đoạn khi một trận động đất mạnh 7,9 độ richter xảy ra ngay trước buổi trưa. Cơn địa chấn đã khiến hơn một nửa số tòa nhà bằng gạch của Tokyo, hầu hết các tòa nhà và hàng trăm nghìn nhà dân ở Yokohama sụp đổ, giết chết hàng chục nghìn người. Continue reading “01/09/1923: Động đất Lớn Kanto giết chết hơn 140.000 người ở Nhật”

31/08/2015: Angela Merkel chào đón người tị nạn đến Đức

Nguồn: Angela Merkel says “Wir schaffen das” on accepting refugees, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2015, trong một động thái khơi dậy một cuộc tranh luận sôi nổi trong nước và trên toàn thế giới, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã tuyên bố “Wir schaffen das” (“Chúng ta có thể làm được”) khi bà cam kết tiếp nhận dòng người tị nạn ồ ạt giữa bối cảnh châu Âu đang trải qua cuộc khủng hoảng người tị nạn lớn nhất kể từ Thế chiến II. Continue reading “31/08/2015: Angela Merkel chào đón người tị nạn đến Đức”

29/08/2008: John McCain chọn Sarah Palin làm ứng viên phó tổng thống

Nguồn: Republican John McCain selects Sarah Palin as his running mate, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2008, trong một động thái chấp nhận rủi ro để thu hút cử tri bảo thủ, ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa John McCain đã khiến giới chính trị Mỹ xôn xao khi tuyên bố chọn Thống đốc Alaska Sarah Palin làm ứng viên phó tổng thống.

Vào thời điểm đó, Palin, một ngôi sao đang lên 44 tuổi, nổi tiếng với lập trường bảo thủ và nét quyến rũ dân dã, đã trở thành ứng viên phó tổng thống nữ đầu tiên của Đảng Cộng hòa. Những người ủng hộ bà tin rằng hình ảnh một bà mẹ năm con và tự xưng là “bà mẹ khúc côn cầu” và “Mẹ Gấu” (Mama Grizzly) sẽ gây được tiếng vang với tầng lớp lao động Mỹ, trong khi địa vị của bà như một người mới đối với chính trường quốc gia sẽ mang đến một góc nhìn mới mẻ. Continue reading “29/08/2008: John McCain chọn Sarah Palin làm ứng viên phó tổng thống”

27/08/1976: Renée Richards bị cấm tham gia Giải quần vợt Mỹ mở rộng

Nguồn: Transgender athlete Renée Richards barred from U.S. Open, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1976, Hiệp hội quần vợt Mỹ đã cấm vận động viên chuyển giới Renée Richards tham gia Giải quần vợt Mỹ mở rộng với tư cách là phụ nữ, tuyên bố rằng cô phải vượt qua bài kiểm tra nhiễm sắc thể. Khi không vượt qua được bài kiểm tra, Richards đã kiện USTA và giành được quyền tham gia thi đấu một năm sau đó thông qua phán quyết của Tòa án tối cao New York.

Richards có tên khai sinh là Richard Raskind, và sinh năm 1934. Khi còn học trung học, Raskind là một vận động viên chơi bốn môn thể thao, chủ yếu tập trung vào quần vợt. Sau khi học xong trung học, Raskind nhập học tại Yale và trở thành đội trưởng đội quần vợt nam. Continue reading “27/08/1976: Renée Richards bị cấm tham gia Giải quần vợt Mỹ mở rộng”

25/08/1958: Momofuku Ando tạo ra mì ăn liền đại trà đầu tiên

Nguồn: Momofuku Ando creates the first mass‑market instant ramen, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực ở Nhật Bản sau Thế chiến II, nhà phát minh và doanh nhân Momofuku Ando đã phát triển Mì Gà (Chicken Ramen), loại mì ăn liền đầu tiên. Loại mì để được lâu này chỉ mất hai phút để nấu là có thể lấp đầy những cái bụng đói. Ngày nay, mì ăn liền là thức ăn nhanh phổ biến trên toàn cầu – và không chỉ ở trong ký túc xá đại học. Theo báo cáo của Hiệp hội Mì ăn liền Thế giới, hơn 100 tỷ khẩu phần mì đã được tiêu thụ hàng năm. Continue reading “25/08/1958: Momofuku Ando tạo ra mì ăn liền đại trà đầu tiên”

24/08/1914: Nhà thơ Alan Seeger tình nguyện tham gia quân đội Pháp

Nguồn: Poet Alan Seeger volunteers in French army, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1914, nhà thơ người Mỹ Alan Seeger đã tình nguyện phục vụ trong Binh đoàn Lê dương Pháp trong Thế chiến I.

Sinh ra tại Thành phố New York vào năm 1888, Seeger đã theo học tại Đại học Harvard, và những người bạn học nổi tiếng của ông trong Khóa 1910 bao gồm nhà thơ John Reed và nhà báo Walter Lippmann. Sau khi sống ở New York để viết thơ và làm việc tại tạp chí American do Reed biên tập, Seeger đã chuyển đến Paris vào năm 1912, nơi ông sống ở khu Tả ngạn Paris cùng với một nhóm người Mỹ xa xứ cho đến khi Thế chiến I nổ ra vào mùa hè năm 1914. Continue reading “24/08/1914: Nhà thơ Alan Seeger tình nguyện tham gia quân đội Pháp”

22/08/1962: de Gaulle sống sót sau khi bị ám sát hụt

Nguồn: Citroen helps de Gaulle survive assassination attempt, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1962, Tổng thống Charles de Gaulle của Pháp đã sống sót sau một trong số nhiều vụ ám sát nhắm vào ông nhờ hiệu suất vượt trội của chiếc xe hơi dành cho tổng thống: Chiếc Citroen DS 19 bóng bẩy, với thiết kế khí động học, được gọi là La Deesse (Nữ thần).

Citroen DS đã có màn ra mắt gây chấn động tại Triển lãm Xe hơi Paris năm 1955; hình dáng thanh thoát, giản dị đã giúp nó nổi bật giữa những chiếc xe có cánh đuôi và mạ crôm phổ biến vào thời đó. Khác xa với chiếc 2CV nổi tiếng của Citroen (thường được gọi là “vịt con xấu xí”), DS có động cơ 1,9 lít và hệ thống sang số, ly hợp, lái và phanh trợ lực. Continue reading “22/08/1962: de Gaulle sống sót sau khi bị ám sát hụt”

20/08/1833: Ngày sinh Benjamin Harrison

Nguồn: Benjamin Harrison is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1833, Benjamin Harrison, tổng thống tương lai của nước Mỹ, đã chào đời tại North Bend, Ohio.

Chính trị từ lâu đã là một truyền thống của gia đình Harrison. Vào thời điểm ông được sinh ra, cha của Harrison đang là hạ nghị sĩ đại diện cho Ohio, trong khi ông nội của ông, William Henry Harrison, đang phục vụ với tư cách là thượng nghị sĩ của Indiana và sẽ trở thành tổng thống thứ chín của Mỹ chỉ sau tám năm nữa. Ông cố của ông, và cũng là người mà ông được đặt tên theo, Benjamin Harrison, thì từng là thống đốc thuộc địa Virginia và là một trong những người ký Tuyên ngôn Độc lập. Continue reading “20/08/1833: Ngày sinh Benjamin Harrison”

18/08/1988: Thẩm phán Gary M. Little tự tử

Nguồn: A Seattle judge involved in a sex scandal dies by suicide, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày năm 1988, Thẩm phán Gary M. Little đã tự tử chỉ vài giờ trước khi tờ Seattle Post-Intelligencer cho đăng bài báo cáo buộc ông lạm dụng quyền lực bằng cách tấn công tình dục các bị cáo ở độ tuổi vị thành niên mà ông từng xét xử. Bài báo trên trang nhất này cũng ám chỉ rằng ông đã lạm dụng các học sinh tuổi teen của mình khi còn là giáo viên vào thập niên 1960 và 1970. Vụ bê bối này đã đặt ra câu hỏi về hệ thống tư pháp, vì thực chất Little đã bị điều tra và kỷ luật, nhưng các cuộc điều tra đã được giữ bí mật. Continue reading “18/08/1988: Thẩm phán Gary M. Little tự tử”

17/08/1943: Tướng Patton giành chiến thắng trong Cuộc đua đến Messina

Nguồn: General George S. Patton wins race to Messina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1943, Tướng Mỹ George S. Patton và Tập đoàn quân số 7 của ông đã đến Messina vài giờ trước Thống chế Anh Bernard L. Montgomery và Tập đoàn quân số 8 của ông, giành chiến thắng trong cái gọi là “Cuộc đua đến Messina” và hoàn thành cuộc chinh phục Sicily của Đồng minh.

Chào đời tại San Gabriel, California, vào năm 1885, Patton lớn lên trong một gia đình có truyền thống lâu đời trong quân ngũ. Sau khi theo học tại West Point, ông đã phục vụ với tư cách là sĩ quan xe tăng trong Thế chiến I, và những trải nghiệm này, cùng với quá trình học tập sâu rộng trong lĩnh vực quân sự, đã khiến ông trở thành một người ủng hộ tầm quan trọng cốt yếu của xe tăng trong chiến tranh trong tương lai. Continue reading “17/08/1943: Tướng Patton giành chiến thắng trong Cuộc đua đến Messina”

15/08/2021: Kabul rơi vào tay Taliban sau khi Mỹ rút quân

Nguồn: Kabul falls to the Taliban after U.S. withdrawal, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2021, chỉ hai tuần trước khi quân đội Mỹ chuẩn bị chính thức rút khỏi Afghanistan, các thủ lĩnh Taliban tiến vào thủ đô Kabul và giành lại quyền lực mà không gặp phải sự kháng cự nào. Chính phủ Afghanistan sụp đổ, Tổng thống Ashraf Ghani chạy trốn, trong khi nhiều thường dân Afghanistan tuyệt vọng bị bỏ lại phía sau. Continue reading “15/08/2021: Kabul rơi vào tay Taliban sau khi Mỹ rút quân”

12/08/1776: Tướng Washington dự đoán quân Anh sẽ phong tỏa New York

Nguồn: General Washington anticipates British blockade of New York, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1776, Tướng George Washington viết thư cho Thiếu tướng Charles Lee rằng tình hình của Quân đội Lục địa đã xấu đi do dịch đậu mùa bùng phát và vấn đề đào ngũ. Washington lo ngại rằng lực lượng hải quân Anh hùng mạnh có thể phong tỏa New York, theo đó cô lập thành phố này khỏi việc liên lạc với các tiểu bang khác. Continue reading “12/08/1776: Tướng Washington dự đoán quân Anh sẽ phong tỏa New York”

11/08/1864: Tướng Hợp bang Jubal Early rời Winchester, Virginia

Nguồn: Confederate general Jubal Early abandons Winchester, Virginia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, Tướng Hợp bang miền Nam Jubal Early đã rút khỏi Winchester, Virginia, trong khi Tướng Liên minh miền Bắc Philip Sheridan tiến đến thành phố. Lo sợ kẻ thù mới, Early đã chuyển đi để tránh vướng vào xung đột.

Từ tháng 6, Early và 14.000 quân của ông đã tiến hành các chiến dịch quân sự ở Thung lũng Shenandoah và khu vực xung quanh. Ông được phái đến bởi Tướng Robert E. Lee, người mà Đội quân Bắc Virginia của ông đã bị quân đội của Tướng Liên minh Ulysses S. Grant bao vây gần Richmond, Virginia. Các chiến dịch của Early là nhằm mục đích đánh lạc hướng Grant, và ông đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Continue reading “11/08/1864: Tướng Hợp bang Jubal Early rời Winchester, Virginia”

10/08/1993: Ruth Bader Ginsburg nhậm chức thẩm phán Tối cao Pháp viện Mỹ

Nguồn: Ruth Bader Ginsburg sworn in as Supreme Court justice, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1993, Ruth Bader Ginsburg trở thành người phụ nữ thứ hai – và là người phụ nữ Do Thái đầu tiên – phục vụ tại Tối cao Pháp viện Mỹ. Là một nhà đấu tranh cho quyền của phụ nữ, Ginsburg đã trở thành biểu tượng văn hóa đại chúng trong suốt 27 năm phục vụ tại tòa.

Khi Tổng thống Bill Clinton đề cử Ginsburg vào Tối cao Pháp viện vào tháng 6/1993, bà đã là một nhân vật quen thuộc tại tòa án. Là con của những người nhập cư sinh ra ở Brooklyn, bà tốt nghiệp Đại học Cornell và Trường Luật Columbia trong khi nuôi dạy hai đứa con với người chồng là Marty Ginsburg. Continue reading “10/08/1993: Ruth Bader Ginsburg nhậm chức thẩm phán Tối cao Pháp viện Mỹ”

08/08/2008: Chiến tranh Nga-Gruzia bắt đầu

Nguồn: 5‑day long Russo‑Georgian War begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2008, cuộc xung đột âm ỉ từ lâu giữa Nga và Gruzia đã bùng nổ thành chiến tranh giữa quốc gia vùng Kavkaz nhỏ bé này và siêu cường nơi nước này từng là một nước cộng hòa thành viên. Cuộc chiến Nga-Gruzia ngắn ngủi kéo dài 5 ngày này là giai đoạn bạo lực nhất trong một cuộc xung đột đã bắt đầu từ hơn một thập kỷ trước. Continue reading “08/08/2008: Chiến tranh Nga-Gruzia bắt đầu”

06/08/1926: Ederle trở thành phụ nữ đầu tiên bơi qua Eo biển Manche

Nguồn: Gertrude Ederle becomes first woman to swim English Channel, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1926, trong lần thử sức thứ hai, Gertrude Ederle, 20 tuổi, đã trở thành người phụ nữ đầu tiên bơi 34 km từ Dover, Anh, đến Mũi Griz-Nez qua Eo biển Manche, nơi ngăn cách Vương quốc Anh với cực tây bắc của Pháp.

Vào ngày 23/10/1905, Ederle đã chào đời tại Thành phố New York trong một gia đình người Đức nhập cư. Bà không học bơi cho đến khi 9 tuổi và mãi đến năm 15 tuổi mới học được cách bơi đúng cách. Chỉ hai năm sau, tại Thế vận hội Paris năm 1924, Ederle đã giành huy chương vàng ở nội dung tiếp sức 4 x 100 mét và huy chương đồng ở nội dung bơi tự do 100 và 400 mét. Continue reading “06/08/1926: Ederle trở thành phụ nữ đầu tiên bơi qua Eo biển Manche”