Trung Quốc có bị tác động bởi thuế ‘trung chuyển’ trong thỏa thuận Mỹ-Việt?

Nguồn: Khúc Kiều Kiều,  “美越协议这一条是想孤立中国，问题是，世界同意美国这么做吗？“, Guancha, 04/07/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Mới đây, Mỹ tuyên bố đã đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam và sẽ áp dụng mức thuế 20% đối với hàng hóa Việt Nam.

Tờ South China Morning Post của Hồng Kông ngày 4/7 đã đăng một bài viết nói rằng, mức thuế 20% này thấp hơn mức 46% mà chính quyền Trump từng đe dọa trước đó, và điều này khiến các nhà xuất khẩu Việt Nam cảm thấy nhẹ nhõm phần nào. Tuy nhiên, thỏa thuận này vẫn còn nhiều ẩn số. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng những hàng hóa được xác định là “trung chuyển qua Việt Nam” sẽ phải chịu mức thuế 40%. Continue reading “Trung Quốc có bị tác động bởi thuế ‘trung chuyển’ trong thỏa thuận Mỹ-Việt?”

06/07/1900: Warren Earp bị giết ở Arizona

Nguồn: Warren Earp killed in Arizona, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1900, Warren Earp, người trẻ nhất trong một gia đình gồm những tay đấu súng nổi tiếng, đã bị giết trong một quán rượu ở Arizona.

Nicholas và Virginia Earp đã nuôi dạy một gia đình gồm năm người con trai và bốn người con gái tại một loạt các trang trại ở Illinois và Iowa. Ba người con trai của nhà Earp sau đó lớn lên và trở thành những nhân vật khét tiếng. Vào ngày 26/10/1881, Wyatt, Virgil, và Morgan Earp tham gia một cuộc đấu súng ngắn với băng Clanton và McLaury ở Tombstone, Arizona. Anh em nhà Earp, cùng với người bạn Doc Holliday, đã giết chết cả ba đối thủ của mình. Trận đấu súng – được đặt theo tên một chuồng ngựa gần đó là O.K. Corral – sau này đã trở thành chủ đề yêu thích của các nhà văn viết tiểu thuyết giật gân và các nhà làm phim. Còn Wyatt, Virgil, và Morgan thì trở thành biểu tượng của miền Viễn Tây hoang dã. Continue reading “06/07/1900: Warren Earp bị giết ở Arizona”

Đòn bẩy đất hiếm của Trung Quốc đang phát huy hiệu quả

Nguồn: James Palmer, “China’s Rare-Earth Leverage Is Paying Off”, Foreign Policy, 01/07/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Thoả thuận mới đây với Mỹ nhấn mạnh việc Bắc Kinh đang kiểm soát chặt chẽ một lĩnh vực quan trọng.

Tiêu điểm tuần này: Trung Quốc đồng ý ký thỏa thuận đất hiếm với Mỹ; Đức Đạt Lai Lạt Ma chuẩn bị công bố kế hoạch kế vị; Một trò chơi điện tử mới đánh trúng tâm lý nam giới Trung Quốc.

Trung Quốc và Mỹ đồng ý ký thoả thuận về đất hiếm

Vào thứ Sáu tuần trước, Trung Quốc phát tín hiệu sẽ chấp thuận một thỏa thuận mới cho phép xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ, đánh dấu một bước đột phá sau các cuộc đàm phán Mỹ – Trung trước đó tại Geneva và London. Continue reading “Đòn bẩy đất hiếm của Trung Quốc đang phát huy hiệu quả”

05/07/1865: Andrew Johnson ký lệnh hành quyết những kẻ âm mưu ám sát Lincoln

Nguồn: Andrew Johnson signs off on the execution of Lincoln assassination conspirators, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, Tổng thống Andrew Johnson đã ký một sắc lệnh hành pháp xác nhận bản án quân sự dành cho một nhóm người đã âm mưu giết cố Tổng thống Abraham Lincoln, khi đó là Tổng tư lệnh của Quân đội Mỹ. Với chữ ký của mình, Johnson đã ra lệnh hành quyết bốn kẻ có tội.

Những người ủng hộ Hợp bang miền Nam là David E. Herold, G. A. Atzerodt, Lewis Payne, Mary E. Surratt, Michael O’Laughlin, Edward Spangler, Samuel Arnold, và Samuel A. Mudd đã bị đưa ra xét xử vào ngày 09/05 và bị kết án vào ngày 05/07 vì đã lập mưu một cách “ác ý, phạm pháp, và phản bội” ​​với một số người khác, bao gồm cả John Wilkes Booth, người đã ám sát Tổng thống Lincoln vào ngày 14/04/1865. Ngoài việc nhắm vào Lincoln, những kẻ âm mưu cũng lên kế hoạch giết Tướng Ulysses S. Grant khi ông chỉ huy quân đội Liên minh miền Bắc trong Nội chiến chống lại các tiểu bang miền Nam. Phó Tổng thống Andrew Johnson, người kế nhiệm Lincoln làm Tổng thống, cũng là một trong những mục tiêu mà nhóm này nhắm tới. Continue reading “05/07/1865: Andrew Johnson ký lệnh hành quyết những kẻ âm mưu ám sát Lincoln”

Bên trong nền kinh tế thời chiến của Iran

Nguồn: “Inside Iran’s war economy”, The Economist, 03/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Ngay cả trước khi bom bắt đầu rơi, nền kinh tế Iran đã trong tình trạng tồi tệ. Sáu trong số mười người trong độ tuổi lao động thất nghiệp. Giá cả đã tăng 35% trong năm qua. Khoảng 18% dân số đang sống dưới ngưỡng nghèo theo tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới. Mặc dù xuất khẩu khí đốt và dầu mỏ, các quan chức Iran phải đốt dầu mazut, một sản phẩm phụ tinh chế cấp thấp, để duy trì nguồn điện. Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu sau đó đã nhắm vào các mục tiêu kinh tế. Ngoài các cuộc tấn công vào các căn cứ quân sự và cơ sở hạt nhân, máy bay Israel đã ném bom ít nhất hai mỏ khí đốt, một vài mỏ dầu và một nhà máy ô tô. Continue reading “Bên trong nền kinh tế thời chiến của Iran”

Đông Nam Á có vai trò thế nào đối với Mỹ trong vấn đề Đài Loan?

Nguồn: Ryan Hass, “Possible Conflict in the Taiwan Strait: Southeast Asia Can Help US Maintain Focus”, Fulcrum, 01/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Các cuộc tấn công quân sự gần đây của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran đã làm dấy lên tranh luận về những tác động đối với Eo biển Đài Loan. Nếu việc Mỹ sử dụng vũ lực buộc Iran từ bỏ tham vọng hạt nhân, điều này sẽ là một lời nhắc nhở về sức mạnh của Mỹ, qua đó có thể tăng cường khả năng răn đe Trung Quốc trong việc chiếm Đài Loan bằng vũ lực. Ngược lại, nếu Mỹ lại sa lầy vào một cuộc chiến tranh tốn kém ở Trung Đông, Bắc Kinh có thể sẽ nghĩ rằng mình có cơ hội dễ dàng hơn để thôn tính Đài Loan. Điều này có thể khiến các nhà lãnh đạo Trung Quốc trở nên hung hăng hơn trong việc theo đuổi mục tiêu thống nhất hai bờ Eo biển Đài Loan. Continue reading “Đông Nam Á có vai trò thế nào đối với Mỹ trong vấn đề Đài Loan?”

Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe

Nguồn: Yuen Foong Khong và Joseph Chinyong Liow, “Southeast Asia Is Starting to Choose,” Foreign Affairs, 24/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao khu vực này đang nghiêng về phía Trung Quốc?

Khác với hầu hết các khu vực trên thế giới, Đông Nam Á đã thấy mình đang ở giữa cuộc cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Hầu hết các nước lớn ở các khu vực khác của Châu Á đã có lựa chọn của riêng mình: Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Đài Loan đều đứng về phía Mỹ; Ấn Độ dường như đang xích lại gần Mỹ, còn Pakistan thì với Trung Quốc; và các quốc gia Trung Á đang xây dựng quan hệ ngày càng chặt chẽ hơn với Bắc Kinh. Nhưng phần lớn Đông Nam Á, một khu vực với gần 700 triệu dân, vẫn chưa thuộc về ai. Cường quốc nào thành công trong việc thuyết phục các nước Đông Nam Á chủ chốt – như Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan, và Việt Nam – đi theo đường lối của mình sẽ có cơ hội tốt hơn để hiện thực hóa các mục tiêu của mình ở châu Á. Continue reading “Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe”

03/07/1887: Tay súng Clay Allison tử nạn

Nguồn: Gunfighter Clay Allison killed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1887, Clay Allison, một tay súng lập dị kiêm chủ trang trại, được cho là đã qua đời trong một vụ tai nạn xe ngựa hy hữu. Khi đang vận chuyển hàng tiếp tế từ Pecos về trang trại của mình, ông đã bị hất văng khỏi xe ngựa đang chở hàng nặng và tử vong sau khi bị bánh sau của xe cán qua.

Sinh khoảng năm 1840 tại Waynesboro, Tennessee, Allison đã bộc lộ những hành vi kỳ quặc từ khi còn nhỏ. Khi Nội chiến Mỹ bùng nổ, ông gia nhập Quân đội Hợp bang miền Nam nhưng được giải ngũ sớm vì một tình trạng y tế hiếm gặp mà các bác sĩ gọi là “một phần là động kinh và một phần là điên loạn,” có lẽ là do một chấn thương đầu khi còn nhỏ. Continue reading “03/07/1887: Tay súng Clay Allison tử nạn”

Thế giới hôm nay: 03/07/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson khẳng định “Dự luật To lớn và Tuyệt Đẹp” của Donald Trump sẽ được thông qua tại Hạ viện, bất chấp phản đối từ một nhóm nhỏ nghị sĩ cùng đảng. Những người này — đã bỏ phiếu chống lại đề xuất đưa dự luật ra tranh luận và biểu quyết — lo ngại gói chi tiêu và giảm thuế mới sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách. Ông Trump muốn dự luật được thông qua trước thứ Sáu.

Tổng thống Mỹ cũng thông báo một thỏa thuận thương mại với Việt Nam, giảm thuế nhập khẩu từ nước này xuống còn 20%. Mức thuế đối ứng 46% sẽ không còn được áp dụng. Thay vào đó, thuế 40% sẽ áp dụng cho các sản phẩm được trung chuyển qua Việt Nam nhưng có xuất xứ từ các nước khác, chẳng hạn như Trung Quốc. Ông Trump nhấn mạnh rằng hàng xuất khẩu từ Mỹ sang Việt Nam sẽ không bị đánh thuế. Continue reading “Thế giới hôm nay: 03/07/2025”

Caesar của người Mỹ

Nguồn: Donna Zuckerberg, “An American Caesar,” Foreign Policy, 30/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng.

Ý nghĩa của việc so sánh hai nhà lãnh đạo cách nhau hai thiên niên kỷ.

Tháng 4 vừa qua, trong lúc nền kinh tế thế giới chao đảo vì các chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Lãnh đạo Phe Thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer đã đăng trên X rằng “Nero đánh đàn. Còn Trump đánh golf.” Schumer đã nối dài lịch sử so sánh Trump với các nhân vật La Mã cổ đại. Tổng thống Mỹ được ví như Augustus khi tập trung quyền lực của nền Cộng hòa vào một cá nhân độc tài, hoặc như một Caligula tàn bạo và thất thường, hay một kẻ mị dân theo kiểu Tiberius Gracchus hoặc Publius Clodius Pulcher. Continue reading “Caesar của người Mỹ”

Thấy gì từ vai trò ngoại giao nổi bật của “Đệ nhất Phu nhân” Việt Nam?

Tác giả: Lê Hồng Hiệp

Bà Ngô Phương Ly, phu nhân của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, đang nhanh chóng nổi lên như một nhân vật nổi bật trong các hoạt động ngoại giao quốc tế của Việt Nam. Bà tháp tùng ông Tô Lâm trong hầu hết các chuyến thăm nước ngoài và tiếp đón các nhà lãnh đạo nước ngoài tới công du Việt Nam. Thông qua việc thường xuyên tham gia các hoạt động văn hóa và xã hội với phu nhân lãnh đạo các nước, bà đã mở rộng phạm vi tiếp cận ngoại giao của Việt Nam và nâng cao hình ảnh công chúng của ông Tô Lâm, qua đó góp phần vào vị thế chính trị của ông.

Ví dụ, trong chuyến thăm Singapore của ông Tô Lâm hồi tháng 3, bà Ly đã tham gia thảo luận về các vấn đề văn hóa với bà Loo Tze Lui, phu nhân của Thủ tướng Singapore Lawrence Wong, đồng thời chứng kiến ​​lễ ký một bản ghi nhớ hợp tác giữa Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Nhạc viện Yong Siew Toh của Singapore. Gần đây hơn, trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hồi tháng 5, bà Ly đã cùng bà Brigitte Macron tham quan Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Văn Miếu Quốc Tử Giám, chia sẻ với Đệ nhất Phu nhân Pháp về di sản văn hóa phong phú của Việt Nam. Continue reading “Thấy gì từ vai trò ngoại giao nổi bật của “Đệ nhất Phu nhân” Việt Nam?”

Thế giới hôm nay: 02/07/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump tuyên bố Israel đã đồng ý với các “điều kiện cần thiết” cho một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày tại Gaza. Tổng thống Mỹ ghi nhận vai trò của các quan chức Ai Cập và Qatar trong việc đưa ra đề xuất này, vốn sẽ được chuyển đến Hamas. Ông Trump kêu gọi nhóm chiến binh chấp thuận thỏa thuận với lời cảnh báo “SẼ CHỈ TỒI TỆ HƠN.” Ông nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ được dùng để “làm việc với tất cả các bên nhằm chấm dứt chiến tranh.” Cả Israel và Hamas đều chưa đưa ra bình luận.

Thượng viện Mỹ đã thông qua sát nút “Dự luật To lớn và Tuyệt đẹp” của ông Trump. Ba nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống, đưa đến kết quả hòa 50-50; và phó tổng thống J.D. Vance đã phá vỡ thế cân bằng. Dự luật dài gần 1.000 trang này về cắt giảm thuế và tăng chi tiêu giờ phải được Hạ viện thông qua, nơi các sửa đổi của Thượng viện có thể gặp phản đối. Ông Trump muốn Quốc hội thông qua luật trước ngày 4 tháng 7. Continue reading “Thế giới hôm nay: 02/07/2025”

Tại sao Đài Loan không cần phải tuyên bố ‘độc lập’?

Nguồn: Nathan Attrill, “Every day is Independence Day in Taiwan”, The Strategist, 01/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong bài phát biểu khởi động chuỗi “10 bài nói chuyện về Đất nước” vào ngày 22 tháng 6, Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã tuyên bố rằng Đài Loan “tất nhiên là một quốc gia”, viện dẫn hệ thống dân chủ, lịch sử riêng biệt và việc Bắc Kinh không có quyền tài phán đối với hòn đảo này. Đây là một trong những lời khẳng định rõ ràng nhất của ông về bản sắc quốc gia của Đài Loan: không phải là lời kêu gọi thay đổi, mà là một tuyên bố về thực tế hiện tại.

Bắc Kinh đã phản ứng dữ dội. Văn phòng Sự vụ Đài Loan của Trung Quốc đã lên án những nhận xét của ông Lại là “tuyên bố độc lập của Đài Loan” chứa đầy “những luận điệu sai lạc”, cáo buộc ông kích động ly khai và “đẩy Đài Loan đến chiến tranh”. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cảnh báo rằng những bài phát biểu như vậy sẽ “bị chôn vùi trong đống rác của lịch sử”, và nói thêm rằng những nhận xét gây hấn của ông Lại đã phớt lờ mong muốn mạnh mẽ về hòa bình của công chúng Đài Loan. Continue reading “Tại sao Đài Loan không cần phải tuyên bố ‘độc lập’?”

Cuộc chiến kế vị sẽ định hình tương lai của Tây Tạng

Nguồn: Saransh Sehgal, “Dalai Lama at 90: The Succession Battle That Will Shape Tibet’s Future,” The Diplomat, 30/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng.

Với việc Bắc Kinh mong muốn kiểm soát quá trình tái sinh đã có hàng thế kỷ nay của người Tây Tạng, một vấn đề tâm linh đã bị gắn liền với một cuộc xung đột địa chính trị phức tạp.

Khi Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 chuẩn bị bước sang tuổi 90 vào ngày 06/07 sắp tới, sự chú ý của thế giới đang đổ dồn vào vị lãnh đạo tinh thần của Tây Tạng. Đối với hầu hết những người sống thọ, sinh nhật thứ 90 có lẽ là thời điểm để suy ngẫm. Nhưng đối với vị tu sĩ Phật giáo nổi tiếng nhất thế giới, đây là một khoảnh khắc sẽ để lại hệ quả sâu sắc, vì ngài có thể tiết lộ kế hoạch lựa chọn người kế vị mình, một động thái chưa từng có trong truyền thống Phật giáo Tây Tạng. Continue reading “Cuộc chiến kế vị sẽ định hình tương lai của Tây Tạng”

01/07/1963: Cục Bưu chính Mỹ giới thiệu mã ZIP

Nguồn: U.S. Post Office introduces zip codes, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1963, Cục Bưu chính Mỹ (United States Postal Service, USPS) đã giới thiệu Kế hoạch Cải thiện Khu vực (Zone Improvement Plan, ZIP) như một phần trong kế hoạch cải thiện tốc độ chuyển phát thư từ. Kế hoạch này đã khởi xướng việc sử dụng các mã ZIP có thể đọc bằng máy để hỗ trợ việc sắp xếp thư hiệu quả hơn trên toàn quốc.

Ý tưởng này không hoàn toàn mới. Vào năm 1943, Cục Bưu chính đã tạo ra các khu vực được đánh số cho hơn 100 đô thị trên khắp nước Mỹ. Nhưng trong thời kỳ bùng nổ sau Thế chiến II, hệ thống đó đã sớm không còn phù hợp. Từ năm 1943 đến 1962, khối lượng thư từ hàng năm tăng lên gấp đôi, từ 33 tỷ lên 66,5 tỷ lá thư, và một lá thư gửi đi trung bình phải qua 17 trạm phân loại. Các vùng ngoại ô mọc lên như nấm, và việc vận chuyển thư đã chuyển từ đường sắt sang đường bộ và đường không, khiến các hệ thống trung tâm đô thị cũ trở nên lỗi thời. Continue reading “01/07/1963: Cục Bưu chính Mỹ giới thiệu mã ZIP”

Thế giới hôm nay: 01/07/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các thượng nghị sĩ Mỹ bắt đầu bỏ phiếu cho “Dự luật To lớn và Tuyệt đẹp” của Donald Trump – một gói cắt giảm thuế quy mô lớn. Trong một phiên họp đặc biệt gọi là vote-a-rama, họ đang tranh luận về hàng loạt sửa đổi đối với dự luật gần 1.000 trang và tiến hành bỏ phiếu liên tiếp. Đảng Cộng hòa hy vọng thông qua luật trước ngày 4 tháng 7, nhưng chỉ có thể mất tối đa ba phiếu ở Thượng viện. Có vẻ họ đã mất hai phiếu.

Ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp dỡ bỏ phần lớn trừng phạt của Mỹ đối với Syria. Ông từng tuyên bố sẽ rút lại trừng phạt vào tháng 5, và vừa ban hành một lệnh miễn trừ kéo dài 180 ngày cho phép giao thương tạm thời với chính phủ Syria. Các biện pháp trừng phạt nhắm vào Bashar al-Assad – cựu tổng thống bị lật đổ – vẫn sẽ được giữ nguyên, cùng với các biện pháp đối với những ai hậu thuẫn quân đội Syria, vốn chỉ có thể được dỡ bỏ bởi Quốc hội. Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/07/2025”

Cuộc đời Tập Trọng Huân và di sản để lại cho Tập Cận Bình

Nguồn: Joseph Torigian, “Xi Jinping’s Costly Inheritance,” Foreign Affairs, 23/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Những gian khổ của cha ông đã định hình nên nhà lãnh đạo Trung Quốc – và đất nước mà ông cai trị – như thế nào?

Năm 1980, Tập Trọng Huân, một nhân vật nặng ký của Đảng Cộng sản Trung Quốc và cha của nhà lãnh đạo đương nhiệm Tập Cận Bình, đã đến thăm một trong những địa điểm du lịch hàng đầu miền trung đông Iowa: Thuộc địa Amana, một di sản văn hóa Đức được thành lập theo nguyên tắc cộng đồng, ngày nay nổi tiếng với bia và đồ thủ công. Trải nghiệm này đã làm ông chấn động. Ở tuổi 67, ông đã dẫn đầu một phái đoàn các tỉnh trưởng đến Mỹ. Đó là một khoảnh khắc lịch sử trong công cuộc mở cửa của Trung Quốc với các doanh nghiệp và đầu tư phương Tây. Với tư cách là lãnh đạo tỉnh Quảng Đông, Tập Trọng Huân chính là người đi tiên phong trong quá trình đó. Quảng Châu, thủ phủ của tỉnh, lúc đó vừa chứng kiến lễ khánh thành lãnh sự quán Mỹ đầu tiên bên ngoài Bắc Kinh. Ông cũng đang khởi động các Đặc khu Kinh tế – những khu vực được thiết kế để thu hút doanh nghiệp nước ngoài – vốn sẽ tượng trưng cho quan hệ mới của Trung Quốc với thế giới bên ngoài. Continue reading “Cuộc đời Tập Trọng Huân và di sản để lại cho Tập Cận Bình”

Thế giới hôm nay: 30/06/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu sát nút để thúc đẩy một dự luật sẽ hợp thức hóa các khoản cắt giảm thuế của Donald Trump, đồng thời tăng chi tiêu cho quốc phòng và chống nhập cư. Hai thượng nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống. Song một số người trước đây từng từ chối ủng hộ ông Trump nay đã đổi ý. Phe Cộng hòa tại Thượng viện hy vọng sẽ thông qua dự luật trước ngày 4 tháng 7, dù vẫn còn nhiều rào cản lớn.

Nga tiến hành một trong những đợt tấn công bằng drone và tên lửa lớn nhất bên trong lãnh thổ Ukraine. Một máy bay chiến đấu F-16 của Ukraine đã bị rơi trong lúc chống lại cuộc tấn công vào ban đêm; phi công thiệt mạng vì không kịp thoát hiểm. Quân đội Ukraine cho biết họ đã bắn hạ 436 máy bay không người lái và 38 tên lửa, nhưng có 6 quả tên lửa vẫn xuyên thủng hệ thống phòng thủ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/06/2025”

Con đường nào để đạt được hòa bình ở Trung Đông?

Nguồn: “How to win peace in the Middle East”, The Economist, 26/06/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Donald Trump đã đánh cược. Nhưng liệu ông ấy có thắng? Ông đã ném bom chương trình hạt nhân của Iran và ngay lập tức áp đặt lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran, mà không có bất kỳ thương vong nào từ phía Mỹ. Đây là lời biện minh cho những người, bao gồm cả tờ báo này, lo sợ rằng Iran sẽ phản ứng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, rủi ro chỉ là một nửa của bài toán: yếu tố còn lại là liệu Mỹ có thể lợi dụng một cuộc tấn công để ngăn chặn Iran chế tạo vũ khí hạt nhân hay không. Cách tốt nhất để đạt được điều đó bây giờ là ông Trump đạt được một thỏa thuận hạt nhân toàn diện với chế độ này. Ông có thể củng cố điều đó bằng cách thúc đẩy Trung Đông giải quyết các vấn đề của mình thông qua thương mại và đầu tư, thay vì chuẩn bị cho các cuộc chiến tranh. Đó là những nhiệm vụ khó khăn, nhưng nếu ông Trump thậm chí hoàn thành một phần trong số đó, ông sẽ giành được một phần thưởng mà những người tiền nhiệm của ông đã bỏ lỡ. Continue reading “Con đường nào để đạt được hòa bình ở Trung Đông?”

Cuộc chiến với Iran chỉ là để thỏa mãn cái tôi của Trump

Nguồn: Stephen M. Walt, “The War for Trump’s Ego,” Foreign Policy, 26/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc tấn công của Israel và Mỹ chống lại Iran thực ra không có mục đích như chúng ta tưởng.

Trước hết, hãy bắt đầu bằng việc làm rõ cuộc chiến của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Mỹ Donald Trump với Iran – đúng vậy, nó là một cuộc chiến – không phải vì điều gì. Nó không phải để cho nước Mỹ trở nên an toàn hơn, thịnh vượng hơn, hay được tôn trọng và ngưỡng mộ hơn trên toàn thế giới. Và dù Trump có tuyên bố gì trên Truth Social, hay những người ủng hộ trung thành của ông có nói gì đi chăng nữa, thì cuộc chiến cũng không nhằm làm cho Trung Đông ổn định hơn, hoặc thậm chí là bảo vệ Israel trong dài hạn. Continue reading “Cuộc chiến với Iran chỉ là để thỏa mãn cái tôi của Trump”